(...) Orta Anadolu'da sıkışıp kalan ve İlhanlı hakimiyetini kabul eden Selçuklular'a karşı onlara sözde bağlı Türkmen beylikleri, merkezi otoritesi zayıflayan Bizans'ın içinde bulunduğu siyasi bunalımdan da istifade ile Batı Anadolu'da yoğun bir faaliyete girişip küçük birer devlet halinde teşkilatlandılar Selçuklu mirasına sahip çıkan Karamanoğulları eski devlet merkezine hakim olup diğer beylikler arasında üstün bir mevki kazandılar. Selçuklu varisi olma iddialarını ve siyasetlerini diğer Türkmen beyliklerine karşı hararetle sürdürdüler. Onların belki de en karakteristik özellikleri , kendi öz yapılarının unsurlarını klasik Ortadoğu devlet sistemi olmalarıdır. Nitekim Türkçe'yi ilk defa resmi bir dil olarak kullanmış olmaları, diğer kurulan beyliklere de örnek olacak ve bugüne kadar uzanacak olan çok önemli gelişmelere yol açacaktır. Bunun en mükemmel tatbiki, hiç şüphesiz Osmanlılar tarafından gerçekleştirilecektirç 13.yy'ın son çeyreğinde Karamanoğulları'na rakip olacak yegane güç Kütahya ve yöresinde kurulmuş, Bizans hududunda yer alan Germiyanoğulları'dır. Hükümlerini Batı Anadolu'ya kadar yaymayı başaran Germiyanoğulları'nın Türk devlet anlayışının bir sonucu olarak aile üyeleri arasında toprakların bölünmesi ile güçleri azalmış eski nüfuz bölgelerindeki Türkmen grupları bağımsız idareler kurmuşlardı. Bunlardan Karesi, Aydın ve Saruhanoğulları deniz gazaları ile varlıklarını sürdürmüşler; Menteşeoğulları aynı şekilde faaliyet gösterirken Sinop ve Kastamonu yöresinde Candaroğulları, D.Karadeniz'de Trabzon Rum İmparatorluğu sınırlarında Çepni beyleri, Antalya yöresinde Hamid ve Tekeoğulları, Anadolu'nun ortalarında Eretna ve Kadı Burhaneddin Devleti, Doğu ve Güney Anadolu'da Ramazanoğulları, Dulkadiroğulları bulunmaktaydı.
Nihayet bütün bu beylikler arasında başlangıçta hiç de dikkati çekmeyen, Germiyanoğulları ile Candaroğulları arasında sıkışıp kalmış toprak parçasındaki küçük bir beylik yani Osmanoğulları yavaş yavaş Batı Anadolu tarihinde yeni roller üstleneceği bir yapıya kavuşmaya başlayacak; böylece ileride dünya tarihinin akışına yön verecek gelişmelerin temeli atılmış olacaktı.
Kaynak
Kaynak
-Komisyon,Osmanlı Devleti Tarihi 1.Cilt, Zaman, İstanbul, 1999.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder